Vulkaan El Teide, Tenerife Een van de meest buitengewone landschappen van de Canarische Eilanden wordt gevormd door de stratovulkaan Pico El Teide : de hoogste vulkaan van Europa.
Welke vulkanen zijn nog actief Canarische Eilanden?
Vulkaan op Canarisch eiland weer actief De vulkaan naast het Canarische eiland El Hierro is weer actief. In de afgelopen dagen zijn er al meer dan 250 kleine tot middelgrote aardbevingen gemeten, reden genoeg om een geel eruptie alarm af te geven. Een geel eruptie alarm betekent: de vulkaan is onrustig, een eruptie is mogelijk.
In het najaar van 2011 was de onderzeese vulkaan al tot uitbarsting gekomen.
Door de lava die toen vrij kwam op de bodem van de zee, groeide een lavaberg die op tachtig meter onder het wateroppervlak bleef steken en dus geen nieuw Canarisch eiland heeft gevormd.
De rust die daarop volgde was tijdelijk want nu is de onderwatervulkaan dus weer actief en lijkt een uitbarsting slechts een kwestie van tijd.
De kans dat er alsnog een nieuw Canarisch eiland ontstaat is dus aanwezig, maar het is ook niet uitgesloten dat de uitbarsting ergens anders plaats vindt. Vorig jaar waren de aardbevingen vooral op de zeebodem, dit jaar liggen de epicentra op het eiland zelf.
Er wordt dus rekening meegehouden dat de lava straks uit de bodem van het eiland komt. El Hierro is met 11.000 inwoners het kleinste, jongste en onbekendste eiland van de Canarische eilanden. De geologische leeftijd wordt geschat op 1,2 miljoen jaar. Het ligt ten zuiden van La Palma en ten zuidwesten van La Gomera en is net als de andere eilanden een vulkanisch eiland.
Dit houdt in dat de eilanden bestaan uit delen van vulkanen, die boven de oceaan uitsteken. : Vulkaan op Canarisch eiland weer actief
Is Gran Canaria vulkanisch?
Gran Canaria is een van de Canarische Eilanden, een archipel in de Atlantische Oceaan. Het behoort tot Spanje. Het eiland is van vulkanische oorsprong.
Waar is de vulkaan op Gran Canaria?
Caldera de Bandama is de grootste vulkaankrater van Gran Canaria. Deze prachtige krater is gelegen in het noordoosten van het eiland ( niet zo ver van Las Palmas ). De krater is 200 meter diep en heeft een diameter van 1000 meter. Naast de krater ligt de Pico de Bandama ( 569 meter hoge berg ).
Hoeveel vulkanen op Canarische Eilanden?
Dit artikel is 1 jaar oud en kan dus niet meer actueel zijn. MADRID – In Spanje zijn er een honderdtal vulkanen waarvan bijna de helft (ongeveer 40), zich op de Canarische eilanden bevindt. Maar ook in La Garrotxa (Girona), Cabo de Gata (Almería), Cofrentes ( Valencia ), de Columbretes eilanden (Castellón) en Campos de Calatrava (Ciudad Real) bevinden zich een aantal vulkanen.
Van die vulkanen zijn enkel een aantal vulkanen in La Garrotxa en op de Canarische eilanden tot uitbarsting gekomen in de afgelopen 10.000 jaar.
Enkel op de Canarische eilanden waren er uitbarstingen in historisch goed gedocumenteerde periodes.
Een vulkaan wordt als actief beschouwt wanneer hij zich tijdens het holoceen (de laatste 10.000 jaar) in een periode van uitbarsting of activiteit bevond, zoals bij aardbevingen of bij een significante uitstoot van vulkanische gassen.
De actieve vulkanen van Spanje bevinden zich dus in La Garrotxa en op de Canarische eilanden, goed voor zo een 80 vulkanen in totaal. Voor de uitbarsting van de Cumbre Vieja, die afgelopen weekend begon, dateert de laatste uitbarsting van 2011. Toen was het de vulkaan El Tagoro (Canarische eilanden) aan de beurt.
De lava verspreidde zich toen over de zeebodem, waardoor er geen menselijke schade te betreuren viel.
De meest getroffen zone van Spanje is die van La Palma, vooral dan bij de Cumbre Vieja, waar precies een week geleden op zondag magma boven begon te komen en inmiddels voor veel verwoesting heeft gezorgd met bijna 200 verwoeste woningen en een gebied van honderden hectare dat bedekt is met lava.
Het gebied rond de Canarische eilanden is één van de interessantste van de hele planeet. Dat is zo omdat zich tussen de eilanden en Afrika een kom bevindt wiens afzettingen een dikte hebben van 10 kilometer. In het Westen van dat gebied bevinden zich een paar grote onderzeese vulkanen, in een lijn die van de Haagar in Noord Afrika doorloopt tot de White Mountains in Noord Amerika.
Is de vulkaan op Gran Canaria actief?
De kegelvormige dome is te danken aan het langzaam omhoog komen van magma, ca.3,8 miljoen jaar geleden. Het magma wist het vulkaanoppervlak echter niet te bereiken. De kegelvormige rots is heeft een syenietische samenstelling. –
De Roque Nublo cyclus werd afgesloten met het opwellen van magma met een fonolietische samenstelling. Hieruit ontstonden rond de oude Tejeda-caldera talrijke onderaardse domes. Een ervan, Risco Blanco, is bij San Barthelomé in de tegenoverliggende wand van de Tirajana caldera door zijn typische vorm en vooral door zijn opvallend lichte kleur al van grote afstand zichtbaar.
Domes worden ook wel stuwkoepels genoemd.
Ze vormen zich uit magma dat door zijn rijkdom aan kiezelzuur te stroperig is om te vloeien.
De dome van Risco Blanco dankt zijn zichtbaarheid aan een langdurig verweringsproces, waarbij de bedekkende gesteenten zijn verdwenen.
De tot dusver laatste vulkanische cyclus op Gran Canaria beperkte zich tot het noordoostelijke deel van Gran Canaria en verliep anders dan de vorige.
De activiteiten begonnen ca.3,1 miljoen jaar geleden en duurden met onderbrekingen voort tot ca.300.000 jaar geleden. De erupties waren basaltisch van aard en waren duidelijk minder hevig dan in voorgaande perioden. De uitbarstingen vonden plaats langs reeksen spleten in de bodem.
De uitbarstingen waren basaltisch van aard.
Verspreid over het noorden ontstonden hierbij slakkenvulkanen, lavastromen en velden van ruwe a’a’-lava.
De slakkenkegel van Pico Galdar tussen de plaatsen la Atalaya en Galdar is hiervan een fraai voorbeeld.
Deze vulkaan maakt door zijn symmetrische vorm duidelijk dat hij geologisch gezien nog vrij jong moet zijn.
De laatste vulkanische uitbarstingen op het eiland vonden een paar duizend jaar geleden plaats. Hierover meer in het hoofdstuk hierna. Hoewel er in historische tijd geen enkele uitbarsting meer is voorgekomen, waardoor het vulkanisme ‘dood’ lijkt te zijn, is dit geenszins het geval.
Het vulkanisme op Gran Canaria is slapend.
Het voorkomen van ‘fossiele stranden’ in geërodeerde kliffen aan de noordkust van Gran Canaria toont aan dat het eiland een aantal malen is opgeheven.
Als we de dikke, starre oceanische korst onder het eiland in beschouwing nemen, dan is nauwelijks aan te nemen dat deze basaltische korst uit de Jura-periode door het gewicht van het eiland is ingezakt en op andere momenten tot een iets hoger niveau weer is opgeheven.
Toch lijken de strand- en rolsteenafzettingen in de kliffen hierop te wijzen. Mogelijk hebben langdurige perioden van vulkanische inactiviteit er toe geleid dat het vulkanische eiland door verwering sterk ingesneden is geraakt en dientengevolge in volume en gewicht achteruit is gegaan.
Het geringere gewicht van het eiland zou mogelijk de oorzaak kunnen zijn dat het eiland iets is opgeheven. Waarschijnlijker is echter dat het omhoog dringen van magma in het vulkaanlichaam verantwoordelijk is geweest voor de opheffingen. Vergelijkbare opgeheven kustterrassen en fossiele strandrolsteenafzettingen komen op enkele andere eilanden ook voor.
Ondanks zijn vulkanisch verleden is hier in het huidige landschap van Gran Canaria op het eerste gezicht weinig van te zien. Het eiland is vrijwel overal sterk door verwering getekend. Het is doorsneden door talloze, diep uitgesleten ravijnen (barranco’s).
Deze stralen van het hogere midden uit naar de rand van het eiland, waarbij deze breder en dieper worden. Het heeft er alle schijn van dat het vulkanisme op Gran Canaria inmiddels zo ver geëvolueerd is dat de opbouw plaats heeft gemaakt voor geleidelijke afbraak. Door sterke erosie zijn op verschillende plaatsen op het eiland naast talloze vulkanische gesteenten, variërend van basalt, fonoliet, trachiet en zelfs rhyoliet, ook verschillende intrusielichamen en vooral uitgeprepareerde toevoergangen van magma zichtbaar.
Toch laat de geologische ontwikkeling op andere eilanden zien, dat honderdduizenden jaren van erosie en afbraak niet het definitieve einde hoeven te betekenen. Meermalen volgden daarna langdurige perioden met hernieuwd vulkanisme. Dit zal op Gran Canaria waarschijnlijk niet anders zijn.
Kan de vulkaan op Gran Canaria uitbarsten?
Uitbarstingen in het recente verleden – Uit historische tijd zijn van Gran Canaria geen erupties bekend. Uit onderzoekingen van de Universiteit van Las Palmas is gebleken dat in de laatste 11.000 jaar, het Holoceen dus, in het noorden van Gran Canaria 24 vulkaanuitbarstingen hebben plaatsgevonden.
Hierbij zijn kleine, basaltische vulkaankegels gevormd van het Strombolische type.
Dit type uitbarstingen verloopt doorgaans rustig, waarbij naast veel los materiaal (tefra) ook lava geproduceerd wordt.
De ‘verse’ staat waarin sommige slakkenvulkanen verkeren, maakt duidelijk dat deze moeten zijn gevormd niet lang voordat de Spanjaarden in 1483 het eiland op de Guanchen veroverden.
De uitbarstingen in het Holoceen vallen uiteen in een drietal perioden met vulkanische activiteiten, gescheiden door perioden van inactiviteit. De oudste Holocene eruptie was die van de vulkaan El Draguillo in het oosten van het eiland. Deze dateert van ongeveer 10.000 jaar geleden.
Later in het Holoceen traden een aantal Strombolische erupties op in het noorden van Gran Canaria, in de periode van 5700-6000 jaar geleden.
De meest recente, Jong-Holocene slakkenvulkanen en lavastromen zijn bekend uit een noordwest gerichte zone in het noorden van Gran Canaria.
Deze vulkanisch actieve zone loopt van Berrazales via Bandama naar Las Isletas, een klein schiereiland ten noorden van de hoofdstad Las Palmas.
Radiometrische dateringen wijzen uit dat een aantal van deze lage vulkaankegels en lavastromen ongeveer 3500 jaar oud moeten zijn. Uit onderzoek is gebleken dat het aantal eruptiecentra in de loop van het Holoceen is toegenomen en dat de rustperioden tussen de uitbarstingen korter lijken te worden.
Wat is het mooiste eiland van de Canarische Eilanden?
La Palma – groen, kleinschalig, authentiek – Volgens velen is La Palma het mooiste Canarische eiland. La Palma kent geen massatoerisme. Die kleinschaligheid zie je ook bij de meeste accommodaties op La Palma, Verwacht hier dan ook geen keur aan restaurants en bruisende steden, maar wél groene bergruggen met palmen en rustige, kleine stranden.
Met meer dan 1.000 kilometer aan wandelpaden ontdek je achter iedere bocht weer nieuwe vergezichten. Watervallen, canyons en uitgestrekte dennenwouden: je ziet en beleeft het op La Palma, Ontdek de rest van het eiland op je eigen tempo met een huurauto. Rij bijvoorbeeld naar de top van de Roque de Los Muchachos of de sterrenwacht, waar maar liefst 13 telescopen het heelal afspeuren.
Waarom juist hier? Wacht maar tot de zon onder is. Als je dan naar boven kijkt wauw! Omdat La Palma zo afgelegen ligt en kunstmatig licht ontbreekt, is de sterrenhemel hier niet te evenaren. In de hoofdplaats Santa Cruz de La Palma wacht tot slot een kleurrijk koloniaal centrum om in rond te struinen.
Wat is duur op Gran Canaria?
Reisinformatie Gran Canaria – Officiële naam: Gran Canaria Continent: Europa (politiek) en Afrika (ligging) Oppervlakte: 1.560 km² Hoofdstad: Las Palmas de Gran Canaria (Las Palmas) Landcode: ES, ESP Inwoneraantal: 851.231 inwoners (2019) Regeringsvorm: Constitutionele monarchie Hoogste punt: 1.949 m (Pozo de Las Nieves) Afstand (Amsterdam – Las Palmas de Gran Canaria): 3.178 km Vliegtijd: circa 4 uur en 30 minuten Reisadvies Actuele status: Geen bijzondere veiligheidsrisico’s.
Actuele kleurcode: Groen.
Een uitgebreide toelichting op dit reisadvies en de kleurcodes vindt u op Nederland wereldwijd,
Wilt u op de hoogte blijven van wijzigingen in dit reisadvies? Of wilt u bereikbaar blijven als er zich een crisissituatie voordoet? Vergeet uzelf dan niet te registreren bij de 24/7 BZ Informatieservice,
Corona Vanwege het coronavirus (COVID-19) kunnen er op Gran Canaria (tijdelijke) maatregelen gelden waar u als toerist mee te maken kan krijgen. Voor het meest actuele corona reisadvies verwijzen we u naar onze speciale coronavirus reisadvies pagina. Voor het aantal actuele corona besmettingen, aantal doden en diverse corona gerelateerde grafieken van Gran Canaria kunt u terecht op Worldometer,
Reisaanbod Op onze reisaanbod pagina vindt u een overzicht van betrouwbare reisorganisaties die complete reizen en vakanties aanbieden naar Gran Canaria.
Daarnaast vindt u er een overzicht van losse reisonderdelen (autoverhuur, hotels en vliegtickets) waarmee u zelf uw ideale reis kunt samenstellen.
Reisgidsen en landkaarten Bent u op zoek naar een reisgids, landkaart, wandelkaart, fietskaart, boek of DVD over Gran Canaria? Bij reisboekhandel De Zwerver vindt u een uitgebreide collectie.
Excursies, activiteiten en dagtrips Met behulp van Getyourguide kunt u met korting een excursie, activiteit, rondleiding, entreeticket en/of dagtrip reserveren voor uw verblijf op Gran Canaria. Op deze manier bent u verzekerd van plaats, kunt u in sommige gevallen de wachtrij overslaan en kunt u alvast een invulling geven aan uw reisprogramma.
Weer en klimaat Gran Canaria heeft een subtropisch klimaat.
De temperaturen zijn in de winter gemiddeld 20 graden en in de zomer gemiddeld 25 graden.
Het actuele weer (weerbericht) en een weersverwachting voor Gran Canaria vindt u op onze uitgebreide weer pagina.
Uitgebreide informatie over het klimaat van Gran Canaria vindt u op Klimaatinfo,
Beste reistijd Mei, juni en september zijn de beste maanden om naar Gran Canaria te reizen. Hiermee vermijdt u het massatoerisme vanuit het Spaanse vasteland en de kans op neerslag. Taal Spaans is de officiële taal op Gran Canaria. Daarnaast wordt er Engels gesproken vanwege het toerisme.
Wilt u gratis van of naar het Spaans vertalen? Gebruik hiervoor de Google vertaler, Reisdocumenten U dient te beschikken over een geldige identiteitskaart of paspoort. Een visum is niet nodig. Ambassades en consulaten Hieronder volgt een overzicht van relevante diplomatieke vertegenwoordigingen met o.a.
adres en contactgegevens. Nederlandse ambassade in Spanje: nederlandwereldwijd.nl, Nederlandse consulaat op Tenerife (tevens voor Gran Canaria): nederlandwereldwijd.nl, Spaanse ambassade in Nederland: rijksoverheid.nl, Spaanse consulaten in Nederland: rijksoverheid.nl,
Bij dringende hulp kunt u 24/7 contact opnemen met het Ministerie van Buitenlandse Zaken via het nummer +31247247247.
Vaccinatie (inenting) Voor een bezoek aan Gran Canaria heeft u geen vaccinaties nodig.
Geld en Geldzaken Op Gran Canaria wordt betaald met de euro (EUR) Een overzicht van alle geldautomaten op Gran Canaria vindt u op onze geldautomaten pagina.
Prijsniveau De prijzen op Gran Canaria liggen een stuk lager dan in Nederland. Het prijsverschil met Nederland is gemiddeld -38%. Een aantal voorbeelden zijn: restaurants (42% goedkoper), levensmiddelen (35% goedkoper), geïmporteerd bier in horeca (55% goedkoper), sigaretten (51% goedkoper) en openbaar vervoer (59% goedkoper).
Houd er rekening mee dat het prijsverschil in toeristische gebieden, en dan met name tijdens het hoogseizoen, kan afwijken. Fooi Op Gran Canaria is het gebruikelijk om een fooi te geven. In de meeste hotels en restaurants worden er servicekosten aan de rekening toegevoegd. Als dit nog niet het geval is geeft men circa 10% fooi.
Tijdsverschil Op Gran Canaria is het 1 uur vroeger dan in Nederland. De zomertijd op Gran Canaria loopt gelijk aan die van Nederland. De lokale tijd, datum en tijdzone van Gran Canaria vindt u op onze tijdsverschil pagina. Verkeer en route Op Gran Canaria moet u rechts rijden.
Voor het besturen en/of huren van een motorvoertuig op Gran Canaria heeft u geen internationaal rijbewijs nodig.
Met de Google routeplanner kunt u van, naar of binnen Gran Canaria een routebeschrijving samenstellen.
Elektriciteit Op Gran Canaria heeft u in sommige gevallen een reisstekker nodig.
Meer informatie over gangbare stekkers en stopcontacten op Gran Canaria vindt u op onze elektriciteit pagina (onder de Canarische Eilanden).
Hulpdiensten Mocht u in het geval van nood de hulp nodig hebben van politie, brandweer en/of ambulance dan kunt u gebruik maken van onderstaande alarmnummers. – Politie: 112 – Brandweer: 112 – Ambulance: 112 Kraanwater Het water uit de kraan is licht gechloord en kan daardoor maag- en darmklachten veroorzaken.
Nieuws en kranten Het laatste nieuws met betrekking tot Gran Canaria vindt u op Google nieuws, Een overzicht van de kranten uit Gran Canaria vindt u op Abyznewslinks, Internet Websites uit Gran Canaria eindigen op,es. Officiële websites van Gran Canaria: grancanaria.com en hallocanarischeeilanden.com,
Telefonie Het landnummer (internationale toegangsnummer) om iemand op Gran Canaria te kunnen bellen is 0034 of +34. Wilt u vanuit Gran Canaria naar Nederland bellen? Gebruik dan het Nederlandse landnummer 0031 of +31. (Als u een landnummer gebruikt, moet u de eerste 0 van het te bellen nummer weglaten.) Telefoonnummers vindt u in de Telefoongids van Gran Canaria.
Bedrijfsgegevens vindt u in de Gouden Gids van Gran Canaria. Foto’s en video’s Op Flickr vindt u een mooie verzameling foto’s van Gran Canaria. Op Youtube vindt u een mooie verzameling video’s van Gran Canaria. Feestdagen en schoolvakanties Een overzicht van alle feestdagen op Gran Canaria vindt u op Lonely Planet,
Een overzicht van alle schoolvakanties op de Canarische Eilanden (Gran Canaria) vindt u in de schoolgids van Eurydice, Beoordelingen en reiservaringen Op Zoover en TripAdvisor vindt u beoordelingen van reizigers over accommodaties (bv. hotels en vakantiewoningen), restaurants en bestemmingen op Gran Canaria, aangevuld met foto’s, video’s en bezienswaardigheden.
Reisverslagen Bent u op zoek naar een reisverslag (reisverhaal) over Gran Canaria? Op Waarbenjij.nu vindt u reisverslagen en ervaringen van reizigers die eerder Gran Canaria hebben bezocht. Tevens is het mogelijk om hier zelf een gratis dagboek bij te houden van uw reis voor familie en/of vrienden. Natuur en werelderfgoed Een overzicht van de beschermde natuurgebieden (o.a.
nationale parken, reservaten en wildparken) op Gran Canaria vindt u op Protectedplanet, Gran Canaria komt niet voor op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Douaneregels Wilt u weten hoeveel u mag in- en uitvoeren bij een reis naar Gran Canaria? Op de website van IATA vindt u een overzicht met de maximale hoeveelheden van o.a.
Sigaretten, alcohol, geld en parfum.
Als u zich aan deze hoeveelheden houdt hoeft u niets aan te geven bij de douane.
Daarnaast vindt u op deze website de wet- en regelgeving omtrent het invoeren van huisdieren.
Ondernemen en zakendoen Als u van plan bent om te gaan ondernemen op, of zaken te doen met Gran Canaria, is het verstandig om u goed voor te bereiden.
Rijksdienst voor Ondernemend Nederland kan u hierbij helpen. Op RVO.nl vindt u een grote hoeveelheid informatie m.b.t. Gran Canaria, waaronder: kansen, import- en exportregels, handelscijfers, do’s en don’ts, zakenpartners en subsidies. Studeren en stage Overweegt u een studie, stage of tussenjaar op Gran Canaria? U bent lang niet de enige en zeker niet de eerste.
Om u op weg te helpen heeft het Nuffic (De Nederlandse organisatie voor internationalisering in onderwijs) de website WilWeg.nl opgericht. Op deze website vindt u alle informatie die u verder op weg kan helpen, zoals toelatingseisen, onderwijsvormen, huisvesting, studiebeurs, stageplaatsen, zorgverzekering, studiekosten en natuurlijk ervaringen.
Relevante wetgeving Hieronder vindt u relevante wet- en regelgeving, waar u wellicht mee te maken krijgt tijdens uw bezoek aan Gran Canaria. – Alcohol: Kopen en/of drinken vanaf 18 jaar. – Alcohol en verkeer: Maximaal toegestane alcoholpromillage is 0,5 (0,3 voor beginnende bestuurders tot 2 jaar).
Welk eiland is leuker Tenerife of Gran Canaria?
Wat zijn de grootste verschillen tussen Tenerife en Gran Canaria? – Eigenlijk hebben Tenerife en Gran Canaria verrassend veel overeenkomsten. Op beide eilanden zie je goed de vulkanische oorsprong terug en ze zijn allebei geschikt voor veel type vakantiegangers. Daarnaast ontlopen ze elkaar ook niet veel qua temperatuur.
De oppervlakte is het grootste verschil tussen Tenerife en Gran Canaria. Tenerife is met 2.034 km² het grootste Canarische eiland. Gran Canaria staat op plek drie met een oppervlakte van 1.560 km². Natuurliefhebbers zijn zowel op Gran Canaria als op Tenerife aan het juiste adres. Tenerife is hier wat ons betreft de winnaar, vanwege Nationaal Park Teide, de prachtige natuurzwembaden en de immense kliffen bij Los Gigantes, Op Gran Canaria is de natuur trouwens ook prachtig met o.a. Roque Nublo en Dunas de Maspalomas. Cultuur snuiven? Dan kun je het beste naar Gran Canaria. De wijk La Vegueta in Las Palmas de Gran Canaria is echt prachtig. Je vindt er o.a. een mooie kathedraal en een museum over Columbus. Ook het dorpje Teror is zeker de moeite waard. Welke eiland kindvriendelijker is? Die strijd blijft onbeslist wat ons betreft. Zowel op Gran Canaria als op Tenerife is genoeg te beleven voor kinderen, zijn genoeg familiehotels en vind je tal van kindvriendelijke stranden. Een feestvakantie? Dan ben je op Gran Canaria aan het juiste adres. Playa del Inglés is het gezellige hart van het eiland met tal van bars, clubs en uitgaansgelegenheden. De LHBTI-community reist massaal af naar Gran Canaria. Het eiland organiseert ieder jaar een groot festival en er zijn zelfs een aantal gay-only accommodaties.
Waarom heet het Gran Canaria?
Op een van die eilanden troffen expeditieleden grote, woeste honden aan. Hun koning, die zijn opleiding in Rome kreeg, gaf het eiland de naam Canaria. Dat was een afleiding van het Latijnse woord voor hond: canis. Het eiland kennen we nu als Gran Canaria.
Wat is de mooiste plek op Gran Canaria?
9 – Barranco de Fataga – De Barranco de Fataga is een spectaculaire ravijn waarin honderden palmbomen groeien. Het is een van de spectaculairste plekken van Gran Canaria. In de ravijn ligt het gelijknamige dorpje Fataga. Dit is een dorpje dat de Canarische Eilanden typeert, met smalle, geplaveide straten en inheemse Canarische architectuur.
Hoe heet vulkaan op La Palma?
Meer dan 4000 eilandbewoners hebben een stem uitgebracht om de vulkaan op La Palma een naam te geven. In de eerste fase kon een naam worden ingediend wat uitmondde in 10 geldige voorstellen. Enkele namen waarop gestemd kon worden waren: Volcán de la Desgracia, Guayota, Cabeza de Vaca, Cumbre Vieja, Hoya de Las Plantas en Tajogaite Volcan de Tajogaite (Foto: onbekend) De vulkaan die door een groot aantal bewoners La Bestia, het Beest werd genoemd heeft een naam.35,6 % van alle stemmen ging naar de naam Volcan de Tajogaite, De vulkaan is vernoemd naar het gebied Hoya de Tajogaite waar het op 19 september tot uitbarsting is gekomen. Tajogaite is de naam die de oorspronkelijke bewoners aan het gebied hebben gegeven. De varens die in de tijd van de oorspronkelijke bewoners groeiden in het gebied van de vulkaan Tajogaite. (Foto: S.W.) De archeoloog van La Palma Jorge Pais verklaart dat de oorspronkelijke bewoners het woord Tajojaite gebruikten voor een plant waarvan een koek werd gemaakt met als hoofdbestanddeel het meel van een varenwortel.
Wat is de grootste vulkaan van de wereld?
‘s Werelds grootste vulkaan Mauna Loa uitgebarsten op Hawaï EPA Lava komt voor het eerst sinds 1984 uit de Mauna Loa NOS Nieuws • dinsdag 29 november, 08:13 • Aangepast dinsdag 29 november, 10:53 ‘s Werelds grootste actieve vulkaan, de Mauna Loa op Hawaï, sputtert sinds een paar dagen golven aan gloeiende lava en kolommen as en rook uit.
Het is de eerste uitbarsting van de vulkaan in 38 jaar op het grootste eiland van de archipel.
En hoewel de eruptie niet direct tot gevaar leidt voor nabijgelegen woonplaatsen, hebben de Amerikaanse autoriteiten de 200.000 bewoners van het eiland opgeroepen om klaar te staan voor het geval dat er geëvacueerd moet worden.
Evacueren kan nodig zijn wanneer de lava in de richting van bewoonde gebieden stroomt. De locatie en de voortgang van de lavastromen kunnen snel veranderen, zeggen functionarissen. Verschillende ooggetuigen namen beelden op van de spuwende vulkaan: Grootste actieve vulkaan ter wereld barst uit op Hawaï De autoriteiten roepen belangstellenden op om uit de buurt te blijven, omdat de lava tot wel zestig meter hoog de lucht in schiet. Dat gebeurt uit drie spleten die bij elkaar tussen 1,5 en 3 kilometer lang zijn.
Verder komen er schadelijke vulkanische gassen zoals zwaveldioxide vrij.
Vooralsnog is de luchtkwaliteit op het hoofdeiland goed, zegt de directeur van de gezondheidsdienst.
Dat wordt continu gemeten; de luchtkwaliteit kan afnemen gedurende de uitbarsting.
Experts denken dat het wel twee weken kan aanhouden, vergeleken met eerdere erupties van de vulkaan.
De laatste keer dat Mauna Loa uitbarstte, was in 1984. NOS De eruptie begon zondagavond laat nadat er een reeks aardbevingen was waargenomen, zegt een wetenschapper bij het vulkaanobservatorium van Hawaï tegen persbureau AP. Vanwege de aardbevingen werd de vulkaan al enige tijd in de gaten gehouden. Het beeld van een brakende Mauna Loa is voor veel eilandbewoners een nieuwe ervaring.
Het aantal bewoners is sinds 1980 meer dan verdubbeld.
Meer dan een derde van de bevolking woont ten westen van de vulkaan in de stad Kailua-Kona.
Zo’n 45.000 mensen wonen in Hilo, aan de oostkant.
Maar de autoriteiten maken zich het meest zorgen om de 5000 mensen die aan de zuidkant wonen.
Op dit moment stroomt de lava voornamelijk uit het noordoostelijke deel van de vulkaan, maar dat zou volgens wetenschappers ook aan het zuidwesten kunnen gebeuren.
Mocht dat zo zijn, dan kan de lava mogelijk in enkele uren de bewoonde gebieden bereiken. Overigens zeggen experts dat de vulkaan nog nooit vanuit twee gebieden tegelijkertijd is uitgebarsten. Dat de eruptie 38 jaar op zich heeft laten wachten, is volgens vulkanoloog van het KNMI Elske de Zeeuw-van Dalfsen niet uitzonderlijk.
Sommige actieve vulkanen barsten continu uit en bij sommige zit er wat meer tijd tussen.38 jaar is voor Mauna Loa binnen de marges als we dat baseren op eerdere uitbarstingen.” Het grote verschil voor de wetenschap is dat er nu veel meer meetinstrumenten bij de vulkaan staan dan in 1984.
We kunnen nu veel meer leren over hoe deze vulkaan werkt en waarom hij nu uitbarst.” Volgens de vulkanoloog was al duidelijk dat de vulkaan “van stuivertje wisselt met zijn buurman Kilauea”.
“Er is in de diepte maar één plek waar het magma zich vormt”, legt ze uit. “Dat splitst zich vervolgens uit in twee takken richting Mauna Loa en Kilauea. En de druk bepaalt vervolgens waar de lava eruit komt. Maar we hebben nu veel betere technieken dan in 1984 om dat te meten.
We kunnen er nu veel meer van leren.” En dat blijft nodig, zegt ze, “zodat mensen op de hoogte gehouden kunnen worden van komende uitbarstingen”.
Mauna Loa is een van de vijf vulkanen die samen het hoofdeiland van Hawaï vormen.
Dat is het meest zuidelijk gelegen eiland van de archipel in de Grote Oceaan.
Het is de grootste vulkaan ter wereld. Vanaf de zeebodem gemeten is de vulkaan zo’n 9 kilometer hoog. Hij torent iets meer dan 4 kilometer boven de zeespiegel uit. Het gaat om een zogenoemde schildvulkaan. Erupties zijn doorgaans niet explosief. Ook komt er over het algemeen minder rook en as vrij.
Wat zijn de gevaarlijkste vulkanen ter wereld?
1. Vesuvius, Italië – In het jaar 79 van onze jaartelling verzwolg hij Pompeii. Een tragedie die zich zou kunnen herhalen in de toekomst: hoewel er de laatste 17.000 jaar maar 8 grote uitbarstingen geweest zijn, is het zeer aannemelijk dat er nog zullen volgen in de toekomst.
Wat is de bekendste vulkaan van de wereld?
Vesuvius – In het jaar 79 barstte de vulkaan Vesuvius uit in Italië. Deze uitbarsting is een van de bekendste uit de geschiedenis. Het stadje Pompei raakte volledig bedolven onder een dikke laag as en puin. Door deze laag zijn de gebouwen en de lichamen in Pompeji goed geconserveerd gebleven en is het stadje nu een belangrijke bron van archeologische studie geworden.
Hoe heet de vulkaan op Lanzarote?
Op het eiland Lanzarote is het gebied van de ‘Vuurbergen’ (Montanas del Fuego) binnen het vulkaanpark Timanfaya door zijn fantastische kleuren, talloze vulkanen en lavavelden het meest in trek bij toeristen.
Wat is het oudste Canarische eiland?
Fuerteventura – Fuerteventura is, met een oppervlakte van 1660 km², het op een na grootste eiland van de groep. Het is het oudste Canarische eiland. Drie kilometer voor de kust van Fuerteventura ligt het kleine onbewoonde Isla de Lobos,
Kan de Teide nog uitbarsten?
De vulkaan op dat eiland is nog actief en kan elk moment uitbarsten! Tenerife is een vulkaaneiland in de Atlantische Oceaan. Het eiland is te herkennen aan de grote vulkaan El Teide. Ongeveer 100 jaar geleden is deze vulkaan voor de laatste keer uitgebarsten.
Hoe heet de vulkaan op Lanzarote?
Op het eiland Lanzarote is het gebied van de ‘Vuurbergen’ (Montanas del Fuego) binnen het vulkaanpark Timanfaya door zijn fantastische kleuren, talloze vulkanen en lavavelden het meest in trek bij toeristen.
Heeft Lanzarote vulkanen?
Timanfaya – De naam Timanfaya verwijst naar één van de dorpen die tijdens de zes jaar (!) durende uitbarsting van 1730-1736 is verdwenen. Dorpelingen en eilandbewoners vluchtten naar veiligere gebieden, ook buiten Lanzarote. Wat na zes jaar vulkaanuitbarstingen van vulkanen resteerden, waren immense oppervlaktes gestolde lava.
Welke Canarische Eilanden hebben vulkanen?
Canarische Eilanden. Hoe zijn ze ontstaan? / Canarische eilanden, in vuur geboren De Canarische Eilanden zijn van vulkanische oorsprong. Dit bevestigen talloze vulkanen, slakkenkegels en lavastromen. De imposante, ruim 3700 meter hoge Pico de Teide op Tenerife staat model voor de vulkanische aard van de eilanden.
Interactie van de Canarische mantelpluim met de langzaam bewegende Afrikaanse plaat lijkt de oorzaak te zijn voor het ontstaan van de eilanden en onderzeese vulkanen binnen een 450 km brede, onregelmatige hotspotbaan. Deze vulkanische gordel strekt zich over een lengte van 800 kilometer uit van Lars/Essaouira Seamount in het noordoosten tot iets voorbij het jongste Canarische eiland El Hierro in het zuidwesten.
De ruim 1500 meter hoge vulkaankegel van de Teide op Tenerife is vrijwel van alle kanten op het eiland te zien. De vorm van de vulkaan maakt duidelijk dat het om een stratovulkaan gaat, die zich door een reeks Pliniaanse en Strombolische erupties, samen met de Pico Viejo, heeft ontwikkeld binnen de Caldera las Canadas.
De opvulling daarvan vond plaats vanaf ca.1 miljoen jaar geleden voor het westelijke deel en ca.600.000 jaar geleden voor het oostelijke deel van de caldera.
Tefrakegel van de vulkaan Chinyero op Tenerife.
Deze vulkaan ligt op zo’n 1560 meter hoogte in de buurt van de plaats Santiago del Teide.
De uitbarsting vond in 1909 plaats en ging gepaard met het uitvloeien van een flinke hoeveelheid basaltische lava.
Het vulkanisme op Tenerife is al vele miljoenen jaren actief. De Canarische Eilanden vormen, samen met een paar kleinere eilanden en een groot aantal seamounts (onderzeese vulkanen), een actieve vulkanische gordel voor de Afrikaanse kust. De eilanden zelf vormen in feite de toppen van grote onderzeese vulkaancomplexen, die op de bodem van de Atlantische Oceaan rusten.
De zee tussen de eilanden is in het oosten ruim 1000 meter diep, in westelijke richting oplopend tot meer dan 3500 meter tussen La Gomera en La Palma. Alle eilanden, op La Gomera na, zijn vulkanisch nog actief. Op Lanzarote, La Palma en ook op Tenerife was in historische tijden nog sprake van vulkaanuitbarstingen.
Eén van de laatste erupties, waarbij grote hoeveelheden basaltlava aan het aardoppervlak uitvloeiden, vond in 1971 plaats in het uiterste zuiden van La Palma. De meest recente uitbarsting vond plaats voor de kust van El Hierro, in de herfst van 2011. Op de satellietopname zijn alle grote eilanden van de Canarische archipel zichtbaar.
De ouderdom van de eilanden neemt van oost naar west af. Lanzarote en Fuerteventura zijn het oudst – Fuerteventura zelfs 23 miljoen jaar. De eilanden La Palma en El Hierro zijn geologisch gezien het jongst. Door de afname in ouderdom wordt de indruk gewekt dat de vorming van de Canarische eilanden het gevolg is van het opwellen van heet magma boven een hotspot.
Timanfaya, de vuurbergen op Lanzarote Het uitgestrekte vulkanische gebied van Timanfaya op Lanzarote is nog maar kort geleden ontstaan. In de jaren tussen 1730 – 1736 zijn via spleten in de aardkorst enorme hoeveelheden olivijnbasalt uitgevloeid. Vulkanen en vulkanische producten bedekken bijna 1/3 van het eiland.
Ongeveer 200 jaar oud veld van roestig verweerde, ruwe Aa-lava in de omgeving van Santiago del Teide op Tenerife.
De ontwikkeling van de Canarische eilanden is complex.
Als wordt uitgegaan dat het vulkanisme in de archipel veroorzaakt wordt door hotspotvulkanisme, dan is niet eenvoudig een verklaring te vinden voor het feit dat de vulkanische activiteiten met onderbrekingen op sommige eilanden al zo’n 20 miljoen jaar aan de gang zijn.
De vulkaan Teneguia op La Palma De meest recente uitbarsting op het westelijke Canarische eiland La Palma vond plaats in 1971. De zuidpunt van het eiland werd onder een dikke laag zwarte lava bedekt. De aanzet tot het ontstaan van de Canarische Eilanden gaat maar liefst zo’n 180 miljoen jaar terug.
Aan het eind van het Trias begon het supercontinent Pangea door plaattektonische processen op te breken.
Dit zette zich versterkt door in de Jura-periode.
Eén van de eerste spreidingszones ontstond ten westen van het huidige Afrika.
Hieruit ontstond een zeebekken dat zich geleidelijk ontwikkelde tot de Atlantische Oceaan.
Op de traag bewegende basaltische Afrikaanse plaat ontwikkelde zich de Canarische archipel. Een logische gedachte hierbij zou zijn, dat de Canarische Eilanden ontstonden als gevolg van magmatische activiteiten langs de nog jonge mid-oceanische rug. De basaltische oceaanbodem waarop de eilanden liggen is 170-150 miljoen jaar oud.
Toch is een verband niet aanwezig. Het basaltgesteente dat in de spreidingsrug als lava te voorschijn komt, is anders van samenstelling dan dat op de eilanden. Een Landsat-opname van een deel van de Canarische archipel met de eilanden Tenerife, La Gomera, La Palma en El hierro. Op de opname is te zien dat de eilanden de toppen vormen van enorme schildvulkanen die op de oceaanbodem zijn ontstaan.
De ouderdom van de eilanden neemt in westelijke richting af. La Palma en El Hierro zijn geologisch gezien het jongst. Zichtbaar is ook dat La Gomera en Tenerife onder water in feite een groot vulkanisch complex vormen. Het vulkanisme van de Canarische Eilanden begon pas op zijn vroegst aan het eind van de Krijt-periode, ruim 70 miljoen jaar geleden.
De eerste onderzeese uitbarstingen vonden plaats op een basaltische zeebodem die dik en allang afgekoeld was.
Hier komt nog bij dat de oceaanbodem in die tijd in het oosten bedekt was door een pakket sedimenten van bijna 10 km dik.
Bewijzen hiervoor zijn gevonden op en onder Fuerteventura.
In het westen, onder El Hierro, is dit oude sedimentdek nog ruim 1 kilometer dik.
Daar bovenop hebben zich de vulkanische eilanden zich ontwikkeld. Uitzicht op het Betancuriamassief in het westen van Fuerteventura. De bergen aan de horizon vormen erosierestanten van een ooit aanwezige grote basaltische schildvulkaan. Sinds de erupties zo’n 12 miljoen jaar geleden eindigden, stopte de ontwikkeling van deze grote schildvulkaan en degenereerde het vulkaanlichaam door langdurige verwering tot het huidige massief van Betancuria.
In de baai van Caleta Negra bij Ajuy op Fuerteventura zijn onder een dunne afzetting van kustsediment zeer oude sedimentgesteenten uit de Jura-periode ontsloten.
Deze behoren tot het Basaalcomplex.
De oude sedimenten zijn licht gemetamorfoseerde turbidieten, die doorsneden zijn door talloze donkere basaltgangen.
Deze laatste vormden ooit toevoerspleten van magma in de basaltische schildvulkaan, die zich op het dikke pakket Juarassische zeebodemsedimenten ontwikkelde. Het sterk gelaagde karakter van deze zeebodemsedimenten aan de oostkust van Fuerteventura bij Ajuy doet vermoeden dat deze ontstaan zijn als turbidiet (afzettingen op de oceaanbodem als gevolg van afglijding en daaruit gevormde troebelingsstromen).
Deze sedimenten dateren uit de Jura-periode. Ze werden afgezet op de oude basaltische oceaanbodemplaat, toen de Atlantische Oceaan nog klein en zeer smal was. In eerste instantie vloeiden grote hoeveelheden basaltlava uit over de oceaanbodem. Hieruit ontstonden koepelvormige schildvulkanen. Aanhoudend vulkanisme zorgde ervoor dat deze schildvulkanen groter en ook hoger werden.
Toen deze meer dan een kilometer boven de zeebodem uitstaken, kregen de vulkanen het karakter van seamounts. Seamounts zijn onderzeese bergen, met steile hellingen en zijn meestal van vulkanische oorsprong. Onderbroken door perioden van betrekkelijke rust, groeiden de seamounts, waaruit later de bekende Canarische Eilanden zouden ontstaan, langzaam in de hoogte door, richting zeeoppervlak.
Bij een groot aantal onderzeese vulkanen binnen de Canarische archipel stopte het proces, waardoor deze tot op de dag vandaag onderzeese bergen zijn gebleven. Eén van de oudste onderzeese vulkanen is Lars/Essaouira Seamount in het uiterste noordwesten van de vulkanische archipel. De top ervan ligt ongeveer 900 meter onder het wateroppervlak.
Deze onderzeese vulkaan is zo’n 68 miljoen jaar geleden ontstaan en is allang uitgedoofd. Ontwikkeling van de seamounts en vulkanische eilanden van de Madeira- en de Canarische-archipel als gevolg van hotspotvulkanisme Op de bodem van alle oceanen komen bijzonder veel vulkanen voor.
Bij vele is de vulkanische activiteit gedoofd, maar bij talloze niet. De voortdurende productie van basaltische lava maakt, dat een onderwatervulkaan in de loop van de tijd steeds groter en hoger wordt. Zolang deze zich nog onder water bevindt spreekt men van seamounts. De ontwikkeling van de Canarische eilanden heeft zich op een vergelijkbare wijze in het Tertiair voltrokken.
Onderwater-erupties van vulkanen kunnen behoorlijk spectaculair zijn. Directe waarneming is echter lang niet altijd aan het zeeoppervlak zichtbaar. Een typisch onder water gefotografeerd oppervlak van grillig gevormde en opeengestapelde bollen kussenlava.
Tegen de tijd dat een seamount-vulkaan het wateroppervlak nadert, dan zijn de erupties boven water vaak goed op te merken en soms, zoals hier op de Filippijnen, ronduit spectaculair. De hoogte van de eilanden, met de 3817 meter hoge Pico de Teide op Tenerife als hoogste punt, zal ook te maken hebben met thermische uitzetting van het heet vulkanische gesteente.
De uitzetting wordt veroorzaakt door intrusies van grote hoeveelheden magma in en onder het vulkaancomplex. Bij langzame kristallisatie ontstaat hieruit het gesteente gabbro. Ook na kristallisatie blijft het gesteente nog heel lang heet. Gabbro en basalt hebben chemisch dezelfde samenstelling, alleen de plaats van ontstaan verschilt.
Basalt vloeit als lava uit en kristalliseert door snelle afkoeling tot een zeer fijnkorrelig gesteente.
Stolt het als magma op grotere diepte in het vulkaanlichaam, dan vormen zich grotere, met het oog zichtbare, kristallen.
Dit gesteente noemt men gabbro.
De Teidevulkaan op Tenerife in ochtendlicht.
Door het strijklicht valt op dat de flanken van de vulkaankegel talrijke donkere banen en vegen vertoont.
Dit zijn subrecente lavastromen van fonoliet en obsidiaan. De lichter gekleurde delen links op de flank van de Teide (Mtn. Blanca) en aan de voet ervan bestaan uit puimsteentuf. Gabbro, grofkorrelig type – Zwerfsteen van Groningen Basaltisch magma, dat lange tijd onderaards in magmakamers steken blijft, kan door langzame afkoeling grote met het blote oog zichtbare kristallen vormen.
De zwarte kristallen en aggregaten zijn van ijzer- en magnesiumhoudende pyroxeen (=augiet). De lichte vlekken bestaan uit plagioklaas, een calciumhoudende veldspaatsoort. Dichte basalt – Zwerfsteen van Smilde (Dr.) Basalt en gabbro hebben chemisch dezelfde samenstelling. Door de snelle afkoeling van de basaltlava aan de atmosfeer, kunnen zich in de lava bij kristallisatie uitsluitend zeer kleine kristallen vormen Terzijde Magmadifferentiatie Op verschillende Canarische Eilanden komen naast basalt nog tal van andere gesteentesoorten voor.
Bijzonder is dat daar ook macrokristallijne dieptegesteenten bij zijn, zoals gabbro en zelfs syeniet. Op Fuerteventura komt in het westen, in het Betancuria-massief syeniet, gabbro en zelfs carbonatiet aan het aardoppervlak voor. Syeniet is een lichtkleurig, aan graniet verwant gesteente, dat echter geen of heel weinig kwarts bevat.
Syeniet bezit een hoog silica-gehalte. Op Gran Canaria komt zelfs rhyoliet voor. Dit vulkanisch gesteente heeft dezelfde samenstelling als graniet. Hoe kan dit op eilanden, die ontstaan zijn door basaltisch vulkanisme? Gesmolten gesteente in de aardkorst noemt men magma. Het wordt gevormd door het gedeeltelijk smelten van mantelgesteente en gesteenten uit de onderste delen van de aardkorst.
Gloeiend vloeibaar magma is minder dicht dan vast gesteente. Het zal door lithostatische druk, net als olie in water, meestal in de aardkorst omhoog bewegen. Dit gaat vaak niet linea recta. Vaak zal magma zich in de aardkorst, bijvoorbeeld onder vulkanen, in magmakamers verzamelen.
Belangrijk is dat magma, als het zich in de aardkorst een weg naar boven baant, afkoelt en dat zich als gevolg hiervan in het hete vloeistof kristallen beginnen te vormen.
Veel magma’s, zo niet de meeste, zijn in feite een mengsel van gesmolten gesteente en kristallen.
Deze eerst gevormde kristallen hadden nog alle ruimte, vandaar dat deze vaak hun eigen karakteristieke kristalvorm tonen.
Deze eerstgevormde kristallen noemt men eerstelingen ofwel fenokristen. Door kristalvorming worden componenten aan het magma onttrokken, vandaar dat de chemische samenstelling van het magma verandert. In basaltisch magma bestaan de fenokristen meestal uit ijzer- en magnesiumrijke mineralen als olivijn, pyroxeen en amfibool.
Door hun dichte structuur zullen deze kristallen naar de bodem van het magmareservoir afzinken. Eerstelingen die minder dicht zijn en rijker aan silica, zoals veldspaten en veldspaatvervangers (foïden), zullen zich in het magmareservoir juist naar boven bewegen. Ze komen boven drijven. In grote magmareservoirs die vrijwel geheel zijn gekristalliseerd zien we globaal een verdeling in gabbro, dioriet en syeniet, in alle mogelijke variaties.
De chemische samenstelling van magma verandert dus door de vorming van kristallen. Deze verandering in zwaardere en lichtere componenten noemt men magma-differentiatie. Processen als deze hebben zich op vrijwel alle Canarische Eilanden voorgedaan. Dit bewijzen de talrijke voorkomens van het vulkanische gesteente fonoliet, trachiet e.d.
Fonoliet en trachiet zijn de vulkanische varianten van (nefelien)syeniet.
Daarnaast komen op Tenerife, Gran Canaria, La Gomera, Fuerteventura en La Palma dieptegesteenten voor – meest als xenoliet in vulkanieten.
Sommige typen lijken qua kleur, korreling en samenstelling sterk op de syenietsoort Nordmarkiet, een zwerfsteensoort uit Zuid-Noorwegen.
Weer andere met een trachietisch structuurtype, doen denken aan foyaiet. Tegen de tijd dat de top van de seamount zich op enige tientallen meters onder het wateroppervlak bevindt, is de waterdruk zo gering geworden dat erosie optreedt. De uitgevloeide kussenlava explodeert in contact met het koude zeewater.
Hierbij ontstaat fijn glasachtig lavagruis (hyaloclastiet), dat grote delen van de hellingen van de eilanden en de seamounts bedekt. Als seamounts tenslotte door vulkanische activiteiten boven water uitrijzen, worden het vulkanische eilanden. Dit laatste wordt in de hand gewerkt, doordat de vulkaan uit een kern van harde gesteenten bestaat, die bestand is tegen erosie door zeewater.
Hieroverheen vloeien nieuwe lavastromen uit, die het pas ontstane eiland bedekken met een solide, erosiebestendige mantel van basaltgesteente. Op deze wijze kan een pas ontstaan vulkaaneiland verder in verticale en horizontale richting uitgroeien. Dergelijke processen hebben zich op alle eilanden van de Canarische archipel afgespeeld.
Surtsey is sinds 1963 een vulkanisch eiland voor de zuidkust van IJsland. Het nieuwe eiland maakt deel uit van de Vestmannaeyjar (Westman-eilanden), een groep vulkanische eilanden. Surtsey is ontstaan door een uitbarsting die met onderbrekingen van 17 november 1963 tot 5 juni 1967 duurde, Toen was het eiland 2,6 km² groot.
Sindsdien is het eiland door wind en golferosie afgekalfd tot 1,4 km² in 2002. Surtsey bestaat uit lava en askegels, die niet stevig genoeg zijn om erosie door de beukende golven van de oceaan lang te weerstaan. Surtsey kalft daardoor geologisch gezien in snel tempo af.
Het eiland is verboden gebied voor het publiek. Vulkanische eiland-archipels, vergelijkbaar met de Canarische Eilanden, komen op verschillende plaatsen op aarde voor. In de Atlantische Oceaan zijn dit de Azoren, Kaap Verdische Eilanden en de Madeira Archipel. De bekendste vulkanische keten op aarde is de Hawaï-archipel in de Grote Oceaan.
Daarover hieronder meer. De Portugese Azoren vormen een oost-west geöriënteerde keten van grote en kleine vulkaaneilanden. Hun ontstaan hangt hoogstwaarschijnlijk ook samen met hotspotvulkanisme. Kaapverdië bestaat uit een groot aantal vulkanische eilanden in de Atlantische oceaan, een paar honderd kilometer westelijk van Dakar in Senegal.
De zuidelijke eilanden ontvangen weinig regen, waardoor ze in feite in zee gelegen woestijnen zijn.
De noordelijke eilanden, vooral de noordzijden ervan, ontvangen jaarlijks meer dan 1000 mm. regen.
Opvallend is dat de Canarische Eilanden verschillend van ouderdom zijn.
Het oudste is Fuerteventura.
Dit eiland is 23 miljoen jaar geleden ontstaan.
Het betrekkelijk vlakke karakter van het eiland demonstreert dat Fuerteventura een lange geschiedenis van verwering en denudatie achter de rug heeft. Voor Lanzarote geldt min of meer hetzelfde, hoewel dit eiland jonger is (15,5 miljoen jaar). In de 18e eeuw maakte Lanzarote een bijzonder heftige periode van vulkanische erupties mee.
Hierbij is bijna 1/3 van het eiland totaal van karakter veranderd.
Noordoostelijk van Lanzarote komen op de oceaanbodem een aantal nog oudere vulkanische seamounts voor, met daartussen een aantal kleinere.
Lars/Essaouira Seamount ligt het verst naar het noordoosten.
De leeftijd hiervan is ongeveer 68 miljoen jaar.
Voor de kust van Noord-Afrika zijn op de basaltische oceaanbodem vrijwel tegelijkertijd twee vulkaanketens gevormd, namelijk die van Madeira en de Canarische Eilanden. De getallen geven de ouderdom aan. De oudste (onderzeese) vulkanen liggen het meest naar het noordoosten.
Fuerteventura, satellietopname Aan de kleuren is te zien dat plantengroei op dit eiland slechts spaarzaam voorkomt. De lichtgele vlek in de steel van het eiland is de zandige isthmus die het hoofeiland en schiereiland Jandia met elkaar verbindt.
Lanzarote, satellietopname Het donkere deel van Lanzarote, in het midden van het eiland, laat zien hoe ingrijpend de vulkanische uitbarstingen waren in de jaren 1730-1736. Ongeveer 1/3 van het eiland – landbouwgrond en elf dorpen – zijn toen onder basaltlava verdwenen.
Van het oosten naar het westen neemt de ouderdom van de eilanden af. Zo is Fuerteventura met 23 miljoen jaar het oudst en bedraagt de leeftijd van het nabijgelegen Lanzarote ruim 15 miljoen jaar. Gran Canaria zag ca.14,6 miljoen jaar geleden het ‘levenslicht’, terwijl Tenerife en La Gomera respectievelijk 11,9 en 11 miljoen jaar oud zijn.
Geologisch veel jonger zijn de meest westelijke gelegen eilanden, La Palma en El Hierro. Deze zijn respectievelijk 1,7 en 1,1 miljoen jaar geleden ontstaan. La Palma, satellietopname De kam van het eiland wordt gedomineerd door een aantal vulkaankraters op rij.
In 1971 barste, helemaal in het zuiden, de vulkaan Teneguia uit. Het donkere deel, onderaan op de foto, is toen ontstaan. El Hierro, satellietopname De bijzondere vorm van het eiland is veroorzaakt door een drietal grote vulkanen die in tijd verschillend voor een groot deel zijn ingestort en in zee zijn afgegleden.
De hoogste delen van het eiland vormen in feite de resten van de kraterwanden van de caldera’s vandeze vulkanen. Het voornaamste eilandvulkanisme in de Canarische archipel begon tijdens het Mioceen, ruim twintig miljoen jaren geleden. Hoewel door recente onderzoekingen duidelijk is geworden welk proces aan de basis ligt van het ontstaan van de Canarische Eilanden, was hun vorming lange tijd een punt van soms hevige discussies.
Een complicerende factor hierbij was de geringe afstand tot het Afrikaanse continent.
Fuerteventura ligt maar zo’n 100 kilometer verwijderd van het vasteland van Afrika.
Hier komt bij dat de gordel van eilanden en seamounts ten noordwesten van Fuerteventura en Lanzarote, op zo’n 300 km ten noordwesten van het Atlas-gebergte in Marokko begint en in geofysisch opzicht niets met dit gebergte te maken heeft.
De vulkanische archipel ligt in zijn geheel op het oceanische deel van de Afrikaanse plaat. Continentale aardkorst is afwezig. De nabijheid van de Canarische Eilanden bij Afrika en het Atlas-gebergte in Marokko, was een tijdlang de reden waarom geologen veronderstelden dat de eilanden ontstaan waren door tektonische spanningen als gevolg van de plooiing en opheffing van het Atlasgebergte.
Breuken op de zeebodem zouden veel lava naar het aardoppervlak gebracht hebben, waarbij een groot aantal onderzeese vulkanen zijn ontstaan, inclusief de eilanden zelf. Deze theorie is achterhaald. De Canarische Eilanden liggen op het oceanische deel van de Afrikaanse plaat. Ze hebben met de continentale korst van Afrika en het Atlas-gebergte niets te maken.
Lange tijd meenden wetenschappers dat het vulkanisme van de Canarische Eilanden veroorzaakt werd door breukvorming op de oceaanbodem. Deze breuken zouden in het Mioceen zijn ontstaan door tektonische spanningen, veroorzaakt door plooiing en opheffing van het Atlasgebergte in Marokko.
Wetenschappers vermoedden dat het breuksysteem tijdens de vorming van het Atlasgebergte op de oceaanbodem actief was. Hierdoor kon van tijd tot tijd basaltisch magma uit de onderliggende mantel door de oceaanbodemkorst breken en over de zeebodem uitvloeien. Hieruit zouden alle eilanden van de archipel zijn ontstaan.
Onderzoekingen hebben aangetoond, dat drukverlaging door breukvorming in de basaltische korst in de onderliggende aardmantel weliswaar tot selectieve opsmelting leidt, maar dat dit te weinig basaltisch magma oplevert, om de vorming van de Canarische Eilanden mogelijk te maken.
Hier komt nog bij dat geofysisch onderzoek tot dusver geen spoor van dergelijke breuken heeft aangetoond.
Er moet dus een ander proces verantwoordelijk zijn voor de vorming van de reeks eilanden, een proces dat tevens verklaart waarom de eilanden van oost naar west in ouderdom afnemen.
Deze theorie gaat uit van een hotspot onder de Canarische Eilanden ofwel van mantelpluimvulkanisme.
Als gevolg van een hoge warmtestroom boven plekken waar in de aardmantel basaltisch magma uit het aardbinnenste omhoog komt, ‘brandt’ dit magma zich een weg door de starre, koude oceanische aardkorst erboven en veroorzaakt op de zeebodem vulkanisme. Model van de ontwikkeling van een mantelpluim Omdat mantelpluimen vast liggen en de Afrikaanse oceanische aardkorstplaat er met een snelheid van 2,7cm per jaar van west naar oost over heen schuift, ontwikkelde zich in de loop van de tijd een rij vulkaaneilanden.
In de Canarische archipel liggen de oudste eilanden (Fuerteventura en Lanzarote) daarom in het oosten. Deze eilanden liggen momenteel het verst van de hotspot af. De jongste eilanden, El Hierro en La Palma, liggen het meest naar het westen. Canarische Eilanden De ouderdom van de eilanden neemt af van het oosten naar het westen.
Fuerteventura is 23 miljoen jaar geleden ontstaan, El Hierro pas 1,1 miljoen jaar geleden. De veronderstelling dat hotspots de oorzaak zijn van rijen vulkanen, die in ouderdom van elkaar verschillen, is de laatste jaren bevestigd door seismische tomografie.
Bij aardbevingen ontstaan trillingen, die door de aarde gaan.
De verschillende aankomstijden van deze aardbevinsgolven worden overal op aarde in seismische waarnemingsstations geregistreerd.
Uit deze waarnemingen kan men de verschillende loopsnelheden van de seismische golven bepalen.
Afhankelijk van de fysische eigenschappen van gesteenten in de onderliggende aardmantel, verlopen de aardbevingsgolven sneller of juist langzamer.
Op deze manier verkrijgt men belangrijke informatie over de dichtheid en de temperatuur van de mantel. Terzijde Oceanische aardkorstplaten, die langs subductiezones in de mantel wegzinken, kunnen door seismische tomografie zichtbaar worden gemaakt. Gebleken is, dat sommige aardkorstplaten duizenden kilometers in de mantel wegzakken, waarschijnlijk zelfs tot vlak boven de overgang van mantel naar aardkern.
Het weggezonken plaatmateriaal wordt hierbij opgewarmd en als het ware verjongd.
Het gerecyclede materiaal stijgt vervolgens door zijn afwijkende samenstelling en hoge temperatuur op andere plaatsen in de mantel weer omhoog.
Waar dit hete magma door de aardkorst breekt en aan het aardoppervlak komt, spreken we van hotspots.
Hotspots liggen als het ware gefixeerd en kunnen tientallen miljoenen jaren blijven functioneren. De hoeveelheid basaltische lava die in hotsports aan het aardoppervlak kan uitvloeien gaat elk voorstellingsvermogen te boven. Beelden die seismische tomografie ons leveren, hebben bevestigd dat onder een hele reeks vulkanische eilandketens diepreikende hete mantelpluimen aanwezig zijn.
Het meest tot de verbeelding sprekend voorbeeld van oceanisch hotspotvulkanisme vinden we op Hawaii, in de Grote Oceaan. Schematische weergave van de botsing en subductie van twee oceanische platen De koude, ca.100 km dikke oceaanbodemplaat zakt, waar beide platen botsen, de mantel in. Het gewicht van de koude, starre oceaanbodemplaat trekt zichzelf naar beneden, soms tot diepten tot 2800 kilometer, vrijwel op de grens van mantel en kern.
Het basaltische plaatgesteente wordt opgewarmd en gerecycled en komt elders weer als gloeiend heet magma in hotspots naar boven Seismisch tomografische weergave van korst en mantel onder Noord-Amerika De blauwe en groene kleuren geven koudere en stijvere gesteenten aan.
Blauw is het koudst.
Rode en oranje kleuren betekenen warmer gesteente.
De diagonaal verlopende groene band in de mantel en de blauwe kleuren in de overgangszone, zijn restanten van een oude tektonische plaat, die onder Noord-Amerika in de mantel is weggezakt.
Het is de oude oceaanbodem die ooit westelijk van California gelegen heeft, meer dan 30 miljoen jaar geleden.
De oude subductiezone is verantwoordelijk voor het ontstaan van de Rocky Mountains en de vele vulkanen in Noord-Amerika. De belangrijkste hotspots op aarde: 1 – Divergente plaatgrens; 2 – transforme plaatgrens; 3- convergente plaatgrens; 4 – diffuse plaatgrens (gebergtegordel); 5 – belangrijke hotspots Beide eilandketens vinden hun oorsprong in hotspotvulkanisme.
Onderzoekingen hebben dit bevestigd. Toch zijn er aanmerkelijke verschillen. Waarom verdwijnen Hawaiiaanse eilanden na verloop van tijd onder de zeespiegel en gebeurt dit niet bij de Canarische eilanden? Hawaii is het grootste eiland van een serie vulkanische eilanden, midden in de grote Oceaan. De Hawaï-Emperorketen bestaat uit zo’n 80 basaltische schildvulkanen, en strekt zich uit over een lengte van 5800 km, tot in het noordwesten van de Grote Oceaan.
Hawaii zelf heeft ongeveer de omvang van het Franse Corsica. De Hawaii-archipel bestaat uit 18 eilanden, de overige vulkaaneilanden zijn in de loop van de tijd onder water verdwenen. Zij vormen nu seamounts ofwel guyots, vaak met een afgeplatte top. De grootste eilanden van de Hawaïi-archipel zijn van oost naar west: Hawaïi, Maui, Kaho’olawe, Lanei, Molokai, Ohau, Kauai en Niihau.
De oudste eilanden liggen in het westen en de jongste met actief vulkanisme, in het oosten.
De eilandketen van Hawaï bestaat uit verschillende vulkanen, die gevoed worden/werden door een ‘hotspot’.
Een “hotspot” is een zuilvormige warmtestroom in de mantel, die zeer heet, ultramafisch gesteentemateriaal vanuit de diepere mantel naar de oppervlakte transporteert.
Lange tijd werd aangenomen dat hotspots stationair zijn. Als de tektonische plaat eroverheen beweegt, ontwikkelt zich een reeks vulkanen, met aan de ene kant de jongste vulkaan, aan de andere kant de oudste. Recent onderzoek wijst uit dat hotspots zich kunnen verplaatsen.
De opvallende knik van ongeveer 60 graden, waar de Hawaaiaanse keten over gaat in die van de Emperor, die 47 miljoen jaar geleden is ontstaan, was hiervan het gevolg. Het vulkanisme op Hawaii mag je gerust uitbundig noemen. Het grote eiland ligt boven een hotspot, die al tientallen miljoenen jaren achtereen enorme hoeveelheden basaltlava naar het aardoppervlak brengt.
De vulkanen Kilauea en Mauna Loa zijn nog steeds zeer actief, waarbij de Kilauea vrijwel permanent lava produceert. Op het naburige eiland Maui sluimert het vulkanisme. De laatste uitbarsting dateert van 1790. Het vulkanisme op de overige eilanden is uitgedoofd.
Het vulkanisme op het grootste eiland Hawaii is nog zeer actief. Beide vulkanen Mouna Loa en Kilauea produceren nog steeds grote hoeveelheden basaltisch lava. Mauna Loa – Hawaii Dit is de grootste vulkaan op Hawaii. Gerekend vanaf de zeebodem is de Mauna Loa tevens met ruim 10 km de hoogste berg op aarde.
Aan zijn koepelvorm is te zien dat de Mauna Loa een basaltische schildvulkaan is. Lavastromen van de Kilauea op Hawaii De Kilauea is één van de vijf schildvulkanen die het eiland Hawaii vormen. De naam betekent in het hawaiiaans ‘spuwer’. De naam heeft betrekking op de vrijwel constante stroom van lava die uit de vulkaan over het aardoppervlak uitvloeit.
Sinds mei 1983 stroomt vrijwel permanent lava naar buiten. Lavastroom in Leilani Estates op Hawaii Nadat in april 2018 de kraterbodem van de Puʻu ʻŌʻō-instortte, ontstond in mei van hetzelfde jaar aan de oostkant van de Kilauea een spleet waaruit een grote hoeveelheid dunvloeibare lava naar buiten trad.
Verschillende lavastromen bereikten het bewoonde gebied met huizen en villa’s van Leilani Estates en Lanipuna Gardens. Een groot aantal huizen verbrandden, wegen werden door de lava versperd. Het lot van de al wat oudere Hawaiiaanse eilanden is dat, deze na verloop van tijd steeds lager worden en uiteindelijk door de zee verzwolgen worden.
Dit laatste gebeurt niet bij de oudere Canarische Eilanden. Het onder water verdwijnen van de eilanden wordt veroorzaakt door door een aantal processen. Ten eerste zorgt het enorme gewicht van de basaltische vulkaaneilanden ervoor, dat de betrekkelijk jonge, onderliggende oceaanbodemkorst ingedrukt wordt.
Instabiliteit van de vulkaaneilanden door de enorme productie van basaltlava, veroorzaakt van tijd tot tijd enorme landverschuivingen, waarbj grote delen van de eilanden in zee wegglijden. Het lager worden, zeg maar krimpen van de eilanden wordt echter vooral voorzaakt door een toename van de dichtheid van het gesteente, door afkoeling.
Bovendien verplaatst de oceaanbodemplaat met de eilanden erop zich met een snelheid van 8 tot 10 cm per jaar over de hotspot.
De hete mantelpluim veroorzaakt door zijn hitte dat de aardkorst erboven sterk is uitgezet.
Hawaii-archipel in de Grote Oceaan Maui is het op één na grootste eiland van de Hawaii-archipel.
Behalve de weelderige begroeiing, is het eiland bekend om zijn vele stranden. In geologisch opzicht is het een jong eiland. Het is minder dan 1 miljoen jaar oud. de nog bestaande vulkaan is voor het laatst in 1790 uitgebarsten. Kauai ligt in het westen van de Hawaii-archipel.
Het eiland is door verwering sterk ingesneden.
De ouderdom ligt tussen 3,8 en 5,6 miljoen jaar.
Niihau maakt een sterk afgevlakte indruk.
Het grote vlakke gebied is een groot abrasie platform, dat door tektonische oorzaken weer boven water verheven is.
Het donkere gebied op de achtergrond bestaat uit basaltische rotsenm met steile kliffen.
Het hoogste punt is Mount Pānīʻau (381 m). Necker Island ligt op een paar honderd kilometer van het hoofdeiland Hawaii. Het grootste deel van het voormalige vulkaaneiland is door erosie onder de zeespiegel verdwenen. Op de door de branding afgeplatte top van het eiland is een koraalatol gevormd.
Zijn de eilanden door beweging van de aardkorstplaat voorbij de hotspot gekomen, dan dooft het vulkanisme uit en nemen verwering en afkoeling een steeds belangrijkere rol in.
Na een aantal miljoenen jaren zal dit leiden tot de letterlijke ondergang van de eilanden.
Ze verdwijnen onder water.
Dit proces verloopt echter zo langzaam dat brandingsgolven van de oceaan de tijd hebben om de eilandtoppen te eroderen en af te vlakken.
De meeste onder water verdwenen eilanden bezitten een afgeplatte top en worden daarom guyots genoemd. Kauia is binnen de Hawaii-archipel een van de oudste eilanden. Het berglandschap is door erosie sterk ingesneden, vandaar ook dat de bergen op het eiland, ondanks de dichte vegetatie, een oude, versleten indruk maken.
Toch is Kauia slechts 5,1 miljoen jaar oud.
De meeste Canarische Eilanden zijn stukken ouder.
Fuerteventura is 23 miljoen jaar geleden ontstaan en Lanzarote 15 miljoen jaar geleden.
Alleen La Palma en El Hierro zijn geologisch gezien erg jong, respectievelijk 1,7 en 1,1 miljoen jaar.
Auai – Hawaii archipel Kauai is een van de meest westelijke eilanden van de Hawaii-archipel.
Het is zo’n 5,1 miljoen jaar oud. Door het vochtige klimaat maakt het een sterk verweerde, ingesneden indruk. Het is op drie na het grootste eiland van de archipel. Ondanks de sterke verwering steekt de top Kawaikina nog 1598 m boven zee uit. Door de weelderige begroeiing wordt Kauai ook wel ‘Garden Isle’ genoemd.
De jaarlijke regenval bedraagt hier rum 11,5 meter! Het is de natste plek op aarde. Fuerteventura – Barranco del Roque – Cuchillos de Vigan. Aan het diepe brede dal valt op te maken, dat dit het werk is van erosie, die al vele miljoenen jaren aan de gang moet zijn. De roestbruine kleur duidt op veel ijzerhoudende vulkanische gesteenten, waarvan vooral basalten de dienst uitmaken.
Klifkust Famara – Lanzarote Op Lanzarote zijn het massief van Famara in het noorden en dat van Los Ajaches in het zuiden erosierestanten van twee grote, ooit aanwezige schildvulkanen. Beide vormen de basis van het eiland Lanzarote. De miljoenen jaren oude vulkaanrestanten bestaan voornamelijk uit dicht boven elkaar afgezette plateaubasalten.In de periode van 10,2 tot 3,8 miljoen jaar is in noorden van Lanzarote een enorm vulkanisch massief ontstaan.
Het vulkanisme werd gevoed vanuit een reeks spleten in de onderliggende aardkorst. Met onderbrekingen ontstond een vulkanische structuur, waar het massief van Famara een restant van is. Door hun hoge ouderdom zouden de oudste Canarische Eilanden allang onder de zeespiegel verdwenen moeten zijn. Dit is echter niet het geval.
Het grote verschil met Hawaii is dat, de oceaanbodemkorst onder de Canarische Eilanden zeer veel ouder is. Deze stamt uit de Jura-periode en is tussen 150 en 170 miljoen jaar oud. Door zijn hogere ouderdom is de oceaanbodemkorst onder de Canarische Eilanden afgekoeld, en als gevolg hiervan zeer star en ook dik (ca.7km).
De basaltische oceaankorst is gedurende de Jura- en Krijtperiode langs de Mid-oceanische spreidingsrug in de nog jonge Atlantische Oceaan ontstaan.
Hier komt nog bij dat de basaltkorst onder de oostelijke eilanden bedekt is met dikke lagen sediment.
Onder Fuerteventura bedraagt de laagdikte ervan zo’n slordige 10 kilometer en onder El Hierro nog ruim 1000 meter! Samen met de starre basaltische onderkorst levert dit voldoende stevigheid om de vulkanische eilanden te kunnen dragen.
Kustrotsen bij Ayui aan de westkust op Fuerteventura Op de foto is de discordante overgang te zien, met onderaan licht gemetamorfoseerde sedimentaire oceaanbodemgesteenten uit de Jura-periode. Daarbovenop geelwitte mariene kalksteen die aan de bovenzijde afgedekt wordt door kussenbasalt.
De gesteenten onder de lichtkleurige bodemsedimenten behoren tot het zgn.
Basaalcomplex.
Sedimentgesteenten uit de Jura-periode bij Ayui op Fuerteventura Kustontsluiting in gelaagde oceaanbodemsedimenten (Basaal Complex) bij Ajuy, aan de westkust van Betancuria.
De donkere verticale structuur op de foto is een vertakt systeem van basaltgangen – toevoerspleten – van magma in de vulkaan.
Turbediet-afzetting van Ayui op Fuerteventura Brokstuk Jura-sediment uit het Basaal Complex. Uit het sterk gelaagde karakter kan worden opgemaakt dat het hier waarschijnlijk om een turbedietafzetting gaat, dat in de Jura-periode door troebelingsstromen op de bodem van de toen nog zeer prille Atlantische Oceaan is gevormd.
Wat ook aan de stabiliteit van de Canarische archipel bijdraagt is de nabijheid van de continentale aardkorst van Afrika. De basaltische oceaanbodem is waarschijnlijk zeer hecht met de minder dichte aardkorst van Afrika verbonden. Afrika draagt dus bij aan het ‘drijvend’ houden van de Canarische eilanden.
De basaltische oceaanbodem onder de Hawaaiiaanse eilanden is niet alleen dunner en flexibeler, deze is ook nog veel heter dan de oude oceaanbodemkorst aan de rand van Afrika. Hadden de Canarische Eilanden met Hawaaiiaanse factoren te maken gehad, dan zouden alle eilanden, op La Palma en El Hierro na, nu seamounts vormen, die op vele tientallen en sommige zelfs op enige honderden meters diepte onder de zeespiegel zouden liggen.
Moeilijk verklaarbaar is dat het vulkanisme op de meeste Canarische Eilanden, ondanks hun geologisch hoge ouderdom, door de tijd heen actief is gebleven. Onderbrekingen van miljoenen jaren, waarin vooral erosie plaats vond, werden gevolgd door langdurige en vaak ook heftige vulkanische fasen. Blijkbaar doet het uit de aardmantel afkomstige magma er zeer lang over om magmakamers onder en in de oceanische aardkorst te vullen voordat het tot nieuwe uitbarstingen komt.
Hier komt nog bij dat door mantelconvectie basaltische magma zich in de asthenosfeer onder de Canarische-archipel verspreidt en op verschillende plaatsen magmareservoirs vormt. Deze veroorzaken van tijd tot tijd een hernieuwd vulkanisme. Een voorbeeld hiervan zijn de jarenlang durende uitbarstingen op Lanzarote, in de jaren dertig van de achttiende eeuw, waarbij ongeveer 1/3 van het eiland volkomen verwoest werd en bedekt raakte onder lava.
Lanzarote is met zijn 15 miljoen jaar een van de oudste vulkaaneilanden van de Canarische archipel. Het gortdroge klimaat is te danken aan de nabijheid van de Sahara in Noord-Afrika. De grote grillige, donkere vlek op de foto geeft het gebied aan waar tussen 1730 en 1736 sprake was van hevige vulkanische uitbarstingen.
Hierbij werden, behalve een uitgestrekt landbouwgebied, ook elf dorpen onder lava bedolven. Montanon Negro – Gran Canaria Deze slakkenkegel wordt ter plaatse ‘De Zwarte Berg’ genoemd. Hij ontstond ruim tweehonderd jaar voor onze jaartelling, samen met de krater Los Pinos de Gáldar en die van Los Berrazales, zuidoostelijk van de plaats Agaete.
Chinyero – Santiago del Teide, Tenerife In 1909 vond voor de laatste maal op Tenerife een eruptie plaats.
De slakkenkegel van de Chinyero ligt in de buurt van de plaats Santiago del Teide, in het westen van Tenerife.
Behalve veel los kolenzwart tot roestbruin gekleurd materiaal, vloeide ook een flinke hoeveelheid basaltische lava uit de kratermond.
Na ruim 100 jaar is alles nog onbegroeid. Ieder jaar vind uit dankbaarheid vanuit Santiago del Teide een processie plaats naar de plaats waar de lavastroom afboog, weg van Santiago en de huizen in de omgeving. Famara Beach – Famara, Lanzarote Het steile kustklif van Famara Beach is onderdeel van het belangrijkste bergmassief in het noorden van Lanzarote.
Het klif en achterliggend berglandschap vormt de oostelijke helling van een grote vulkaan die in het Mioceen, zo’n 13 miljoen jaar geleden, is uitgebarsten. De 671 meter hoge kliffen van Famara (Risco de Famara) zijn de resten van een grote caldera, waar het een deel van huidige eiland La Graciosa nu in ligt.
Costa Papagayo – Zuid-Lanzarote In het uiterste zuiden van het eiland liggen een reeks Papagayo-stranden. Het gebied Los Ajages vormt een van de oudste gedeelten van Lanzarote. Samen met Famara in het noorden zijn het sterk geërodeerde resten van oude Miocene vulkanen.
Femes – Zuid-Lanzarote Het oude versleten berglandschap van Femes ligt ten noordoosten van de Papagayo-stranden. Het zijn de overblijfselen van een Pliocene basaltvulkaan, die door erosie vrijwel geheel verdwenen is. Terzijde Lanzarote is onder toeristen bekend en zeer geliefd. Het is wereldwijd mede daarom één van de bekendste eilanden waar men op aangename wijze kennis kan nemen van tal van vulkanische verschijnselen.
Het vulkaangebied ‘Montañas del Fuego’ oftewel ‘De Vuurbergen’ is het visitekaartje van Lanzarote. Het woeste, desolate en vooral kleurige gebied ontstond in de 18e en 19e eeuw. De hevige vulkaanuitbarstingen vonden in twee reeksen plaats. Landschapsbepalend waren vooral de aanhoudende erupties tussen 1730 en 1736.
Via talrijke spleten en meest kleine vulkanen stroomde een enorme hoeveelheid olivijnbasalt over het aardoppervlak uit.
Een zevental dorpen en uitgestrekte landbouwgebieden werden onder lava bedolven.
Na 1736 was het tientallen jaren rustig.
Maar in 1824 volgde opnieuw een reeks vukanische uitbarstingen, waarbij opnieuw veel lava over delen van het eiland uitstroomden.
Sindsdien is het rustig. Timanfaya – Lanzarote Door het woeste lavalandschap op Lanzarote zijn asfaltwegen aangelegd. Voor auto’s is het gebied niet toegankelijk. Wel kan men een busexcursie boeken, vanwaaruit men een prachtig beeld krijgt van de kleurigheid en de vormenrijkdom van lavaformaties en askegels en vulkaankraters.
Tinguaton – Lanzarote In dit maanlandschap bij Tinguaton, midden in het vulkaanlandschap Timanfaya, liggen een aantal vulkanen op een rij. Zij geven aan waar zich tijdens de hevige uitbarstingen in de jaren 1730-1736 een spleet bevond, waaruit grote hoeveelheden basaltisch lava uitvloeiden. Timanfaya – Lanzarote Het gebied staat bekend als het landschap met de ‘vuurbergen’.
De bruinrode, steenrode, oranje, geelbruine en zwarte vulkanen, askegels en lavavlakten zijn wereldberoemd om de vormen en kleuren. Timanfaya op Lanzarote Het door op sommige plaatsen kleurige, door lava, basaltslakken en lapilli gedomineerde landschap op Lanzarote staat bekend als Timanfaya.
Dit centrale gebied herbergt de bekende ‘vuurbergen’. Het gebied dank de naam aan een groot aantal opvallend en afwisselend gekleurde zwarte, bruine en oranjerode slakken- en askegels. In het gebied komen een dertig-tal grote vulkaankraters voor en meer dan honderd kleinere vulkaankegels. De hoogste daarvan is vernoemd naar het dorp dat als eerst door de vulkaanerupties werd vernietigd.
Timanfaya bezit sinds 1968 de status van Nationaal Park. Het is doorsneden door een aantal wegen en paden en strekt zich uit over 51 km². Het vulkaanpark is strikt beschermd. Het grootste deel is alleen toegankelijk voor wetenschappelijk onderzoek. Toch kunnen toeristen er ook terecht.
Sinds 1974 is een klein gedeelte van het park voor het publiek geopend.
Dagelijks kan men gezeten op kamelen in colonne de woeste kleurige schoonheid van het landschap bewonderen of men maakt een bustocht van een half uur dwars door het vulkanische landschap.
Bij het restaurant Islote de Hilario kan men letterlijk de hitte van de uitgevloeide lava van 1736 aan den lijve voelen.
Via een geboord gat in de lavabodem demonstreert men hoe snel een emmer koud water omgezet wordt in een metershoog opspuitende geysir. In een bijgebouw heeft men een reuzengrote barbeque gebouwd boven een zes meter diep gat in het lavagesteente. Door het rooster stijgt hete lucht omhoog met een temperatuur van 350 graden, waar het reatuarant het vlees op braadt.
Ortom, een verblijf op Lanzarote kan niet zonder een bezoekje aan dit bijzondere vulkanische parklandschap.
Strand van Playa Blanca, in het zuiden van Lanzarote Hoe rustig en veilig de Canarische Eilanden momenteel ook mogen lijken, het vulkanisme is er nog springlevend en daarmee potentieel gevaarlijk.
Van La Palma, Tenerife en El Hierro is bekend dat zich hier in de laatste paar honderd jaar ook nog hevige erupties hebben voorgedaan. Hier zal in de volgende hoofdstukken nader op worden ingegaan. : Canarische Eilanden. Hoe zijn ze ontstaan? / Canarische eilanden, in vuur geboren
De vulkaan naast het Canarische eiland El Hierro is weer actief. In de afgelopen dagen zijn er al meer dan 250 kleine tot middelgrote aardbevingen gemeten, reden genoeg om een geel eruptie alarm af te geven. Een geel eruptie alarm betekent: de vulkaan is onrustig, een eruptie is mogelijk. 
Eigenlijk hebben Tenerife en Gran Canaria verrassend veel overeenkomsten. Op beide eilanden zie je goed de vulkanische oorsprong terug en ze zijn allebei geschikt voor veel type vakantiegangers. Daarnaast ontlopen ze elkaar ook niet veel qua temperatuur. 
Volcan de Tajogaite (Foto: onbekend) De vulkaan die door een groot aantal bewoners La Bestia, het Beest werd genoemd heeft een naam.35,6 % van alle stemmen ging naar de naam Volcan de Tajogaite, De vulkaan is vernoemd naar het gebied Hoya de Tajogaite waar het op 19 september tot uitbarsting is gekomen. Tajogaite is de naam die de oorspronkelijke bewoners aan het gebied hebben gegeven. 
De varens die in de tijd van de oorspronkelijke bewoners groeiden in het gebied van de vulkaan Tajogaite. (Foto: S.W.) De archeoloog van La Palma Jorge Pais verklaart dat de oorspronkelijke bewoners het woord Tajojaite gebruikten voor een plant waarvan een koek werd gemaakt met als hoofdbestanddeel het meel van een varenwortel.
EPA Lava komt voor het eerst sinds 1984 uit de Mauna Loa NOS Nieuws • dinsdag 29 november, 08:13 • Aangepast dinsdag 29 november, 10:53 ‘s Werelds grootste actieve vulkaan, de Mauna Loa op Hawaï, sputtert sinds een paar dagen golven aan gloeiende lava en kolommen as en rook uit. 
Grootste actieve vulkaan ter wereld barst uit op Hawaï De autoriteiten roepen belangstellenden op om uit de buurt te blijven, omdat de lava tot wel zestig meter hoog de lucht in schiet. Dat gebeurt uit drie spleten die bij elkaar tussen 1,5 en 3 kilometer lang zijn. 
NOS De eruptie begon zondagavond laat nadat er een reeks aardbevingen was waargenomen, zegt een wetenschapper bij het vulkaanobservatorium van Hawaï tegen persbureau AP. Vanwege de aardbevingen werd de vulkaan al enige tijd in de gaten gehouden. Het beeld van een brakende Mauna Loa is voor veel eilandbewoners een nieuwe ervaring. 
